Tây Nguyên là một vùng cao nguyên, phía Bắc giáp tỉnh Quảng Nam, phía Đông giáp tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận. Nó giáp với các tỉnh Atapeu (Lào), Ratanakiri và Mondulkiri (Campuchia). Kon Tum có biên giới phía tây với Lào và Campuchia, trong khi Gia Lai, Đắk Lắk và Đắk Nông chỉ có chung đường biên giới với Campuchia.
Cao nguyên miền Trung có đặc điểm là đất đỏ bazan có độ cao từ 500 m đến 600 m; rất thích hợp cho các loại cây công nghiệp như cà phê, ca cao, hồ tiêu, dâu tằm. Cây điều và cây cao su cũng được phát triển ở đây. Cà phê là cây công nghiệp số một ở Tây Nguyên. Tây Nguyên cũng là vùng sản xuất cao su lớn thứ hai sau Đông Nam Bộ; các mỏ bô-xit hiện đang được phát triển.
Hiện nay, hầu hết các đô thị (trước đây là các thị xã thuộc tỉnh của một tỉnh thuộc vùng cao nguyên miền Trung) đã trở thành thành phố trực thuộc tỉnh. Tỉnh Lâm Đồng có hai thành phố là Đà Lạt và Bảo Lộc. Từ đầu năm 1975 đến 1995, trên toàn bộ Tây Nguyên chỉ có một thành phố là Đà Lạt. Từ năm 1995 đến nay, các thị trấn này lần lượt được nâng cấp lên thành phố trực thuộc tỉnh.
Đua voi ở Bản Đôn-Tây Nguyên
Hội đua voi truyền thống của người M’nông ở Buôn Mê Thuột thường diễn ra vào tháng 3 âm lịch; một trong những tháng đẹp nhất của năm ở Tây Nguyên.
Lễ hội đua voi là một trong những lễ hội quan trọng trong hệ thống các lễ hội cổ truyền của người vùng cao Tây Nguyên Việt Nam. Lễ hội được tổ chức vào 2 ngày 24 và 25 tháng 9 âm lịch tại Buôn Đôn; hoặc cánh rừng ven sông Sêrêpốk tỉnh Đăk Lăk. Ngày hội phản ánh tinh thần thượng võ của người M’Nông; một dân tộc giàu đức tính dũng cảm, có kinh nghiệm trong những cuộc săn bắt voi rừng.
Tháng 3, khi những sắc hoa rừng lan tỏa khắp nơi lôi cuốn những đàn ong rừng đi tìm mật; cũng là lúc các buôn làng của người dân Tây Nguyên chuẩn bị cho mùa vụ mới. Để cho mùa màng được bội thu, hạt lúa đầy nhà, mang lại ấm no cho buôn làng; người dân Bản Đôn bắt đầu tổ chức những lễ hội truyền thống; trong đó có lễ hội đua voi độc đáo.
Con voi một loài vật gần gũi với người dân Tây Nguyên; không những được thuần dưỡng để lấy sức kéo, chuyên chở hàng hòa mà còn được người dân Tây Nguyên xem như những người bạn; hay thành viên trong mỗi gia đình.
Đặc trưng bản sắc Tây Nguyên
Bản Đôn được coi như thủ phủ của loài voi là nơi diễn ra lễ hội đua voi độc đáo với ý nghĩa tôn vinh sự mưu trí, sức mạnh; phản ánh những nét văn hóa đặc thù đặc sắc của những người con Tây Nguyên. Đến Bản Đôn du khách còn được trải nghiệm với hành trình cưỡi voi lội sông Sêrêpok; thưởng thức những ẩm thực lạ miệng mà đầy sức hấp dẫn của những con người Tây Nguyên.
Đến Bản Đôn vào những ngày đầu tháng 3; du khách sẽ bắt gặp sự nhộn nhịp, náo nức của người dân diễn ra khắp các buôn làng. Những chàng quản tượng nườm nượp đưa voi đến vùng cỏ xanh để chăm sóc; trong khi đó những cô gái Bản Đôn sắm sửa lễ vật để cầu cúng cho các lễ hội truyền thống cùng diễn ra với lễ hội đua voi.
Lễ hội đua voi được tổ chức tại một khu đất trống, khá bằng phẳng, ít cây của vườn Quốc gia Yok Đôn hoặc một cánh rừng thưa ven sông Sê-rê-pốk. Voi dàn hàng ngang khoảng 10 con hoặc nhiều hơn. Trong sự reo hò, cổ vũ của khán giả; đàn voi đua như hăng hái hơn. Chúng đưa vòi lên cao rồi hạ xuống chào mọi người.
Diễn biến của lễ hội
Sau một hồi tù và vang lên báo lệnh xuất phát, đàn voi bật dậy chạy thẳng về phía trước. Đường đua thường khoảng 400-500 mét, đua đường dài khoảng 1-2km. Hai anh nài voi, tiếng địa phương gọi là mơ-gát, ngồi trước và sau điều khiển voi chạy đúng đường và giữ sức bền, tăng tốc…
Khán giả phần đông là người bản địa ăn mặc thổ cẩm sặc sỡ hoa văn đứng hai bên đường hò hét tạo nên một không khí náo nhiệt. Theo người dân địa phương, trước khi vào cuộc đua, voi được đưa đến những đồng cỏ xanh tốt và tẩm bổ thêm bằng các loại củ. Trong thời gian này, voi không làm nặng để dưỡng sức. Vì vậy, khi vào đấu trường, con voi nào cũng rất khỏe mạnh, sung sức.
Người M’nông và một số dân tộc ở Tây Nguyên rất quý voi như người Khmer ở Nam bộ quý con bò. Theo truyền thống; con voi thể hiện sức mạnh của bộ tộc sự sung túc của gia đình. Chỉ có những gia đình giàu có mới có voi được thuần dưỡng từ voi rừng. Hiện nay, chỉ có Tây Nguyên mới còn voi; nhưng số lượng cá thể đang bị giảm sút đáng kể.
Người dân trai gái ở khắp các buôn làng Bản Đôn diện những trang phục màu sắc rực rỡ, độc đáo của dân tộc cùng đến cổ vũ náo nhiệt.
Nơi thu hút khách du lịch
Tiếng chiêng, tiếng trống gióng lên làm cho đàn voi như được tiếp thêm sức mạnh. Tiếng bước chân rầm rập của đàn voi làm xới tung cả bãi đất trống. Những cành lá khô bay xáo xác, tiếng gió rít mạnh cùng với tiếng cồng chiêng âm vang, làm vang vọng cả núi rừng cao nguyên bạt ngàn Bản Đôn.
Đến Bản Đôn, du khách sẽ thỏa lòng với những cung bậc cảm xúc trước bề dày văn hóa độc đáo của người Tây Nguyên. Ngoài việc tham gia lễ; hội du khách đừng quên thưởng thức cơm lam hay một ly rượu Ama Kông với gà nướng Bản Đôn chấm muối ớt.
Nguồn: Dulichmien.net
