Những ai đam mê và tìm hiểu về lịch sử dân tộc; chắc hẳn sẽ khó có thể quên đi cái tên Hàm Nghi. Là một trong những vị vua anh minh của nước nhà. Trải qua bao nhiêu thế hệ có rất nhiều người tìm thấy những di tích còn sót lại. Qua những lần di chuyển và đóng căn cứ Vua Hàm Nghi đã để lại khá nhiều vết tích lịch sử cho con cháu. Đến nay những địa điểm này đã trở thành một trong những di tích lịch sử cấp tỉnh tại Quảng Bình.
Là một nơi đáng để chúng ta tìm đến và tham quan. Những căn cứ kháng chiến của vị vua cũng là để chúng ta tưởng nhớ lại những năm tháng hi sinh của cha ông ta. Đồng thời cũng luôn ghi ơn những người đã rơi máu vì đồng bào và vì Tổ Quốc. Mới đây nhất căn cứ của Vua Hàm Nghi ngụ tại xã Hóa Sơn, huyện Minh Hóa. Chính thức dudợc UBND tỉnh Quảng Bình xếp hạng vào danh mục di tích lịch sử cấp tỉnh. Đánh dấu cột mốc lịch sử oanh liệt tại đây.
Khoanh vùng khu vực di tích
Mới đây đã có nhiều thông báo về việc khoanh vùng và bảo vệ khu di tích. Vì thế mọi hoạt động khái thác cũng như xây dựng đều bị nghiêm cấm hoàn toàn. Ngoài ra những trường hợp đặc biệt sẽ được Chủ tịch UBND tỉnh đồng ý và cho phép bằng văn bản mới có hiệu lực. Điều này đồng nghĩa những danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử văn hóa có thể vẫn sẽ hoạt động bình thường. Thực hiện quyền quản lý Nhà nước với di tích lịch sử theo quy định của pháp luật. Thông qua sự đồng thuận của UBND huyện Minh Hóa, xã Hóa Sơn, Sở Văn hóa và Thể thao Quảng Bình.
Đến nay địa phương đang tiến hành khảo sát các vết tích dưới sự cho phép của UBND huyện Minh Hóa. Tìm kiếm các dấu tích của vua Hàm nghi để có thể lên kế hoạch đầu tư cụ thể. Nhằm phát triển du lịch văn hóa lịch sử nước nhà. Tuy nhiên ưu tiên nhất vẫn là việc đặt dấu những nơi có dấu bia tưởng niệm. Điều này đã được các cấp chính quyền quyết định đến việc xây dựng khu di tích cũng như địa điểm cần đặt bia tại xã Hóa Sơn. Đó chính là thôn Đặng Hoa; địa điểm mà Vua Hàm Nghi đã ở và tại vùng eo Lập Cập. Đây cũng chính là nơi đã diễn ra trận chiến thắng lợi của nhà vua và người dân bản địa.
Đôi nét về Hóa Sơn
Là nơi được bao quanh bởi các lèn núi đá vôi hùng vĩ của Minh Hóa. Hóa Sơn là một trong những xã biên giới có địa thế khá hiểm trở. Người xưa thường gọi Hóa Sơn với cái tên thung lũng Ma Rai. Cũng chính vì địa hình hiểm trở mà các tướng lĩnh cùng Vua Hàm Nghi đã có nhiều cơ hội để đóng căn cứ an toàn; mà không bị địch phát hiện. Nơi được dựng căn cứ chính là xã Hóa Sơn để phát triển chiến lược phong trào Cần Vương chống dân Pháp.
Đến khi Vua Hàm Nghi rút quân khỏi Hóa Sơn vào năm 1886; trước đó Minh Hóa đã thực sự trở thành kinh đô kháng chiến của phong trào Cần Vương tại Quảng Bình.
Nguồn: Baovanhoa.vn
