Đi lễ chùa đầu năm là di sản văn hóa lâu đời của người Việt, mong một cái Tết an lành, hạnh phúc. Tuy nhiên, trong lễ hội mùa xuân năm nay và các hoạt động của chùa vẫn còn nhiều điều cần phải chấn chỉnh.
Những ngày đầu năm, tại Phủ Tây Hồ, lượng khách đến dự lễ rất đông. Hầu hết người dân ở đây đều cầm tiền lẻ, xuýt xoa bằng cả hai tay, sau đó rút một tờ đặt lên khay hay nhét vào hòm công đức, vừa đi khấn vừa rải đủ các ban, bệ. Nhiều khi quá đông, khó tiếp cận hòm công đức, có người đứng từ xa ném tiền lên bàn thờ. Tình trạng người dân đi lễ thay nhau, khấn vái rồi rải trên bàn thờ, dưới chân tượng Phật, voi đá hoặc rải rác trên các gốc cây cổ thụ, cắm tiền trên cành hoa, đặt tiền trên khe cửa, gài lên các tượng ngựa gỗ, ô lọng… cũng xảy ra tại các đình, chùa: Bia Bà (La Khê, Hà Đông), Chùa Hà (Cầu Giấy), chùa Trấn Quốc, đền Quán Thánh (quận Ba Đình)…
Phát tâm công đức hay là tiền “giọt dầu” đây là một nét văn hóa mang ý nghĩa cao đẹp, được biết đến là một nét văn hóa trong việc xây dựng và duy tu đình chùa. Nhưng khi nhiều người coi việc tham gia lễ nghĩa này đã biến tướng, truyền bá tiền lẻ như một khế ước với thần linh để đạt được điều mình muốn, tạo nên hình ảnh phản cảm và làm mất đi đức tính tốt đẹp vốn có của người tâm.
Ý thức cầu lộc bị mai một theo thời gian
Trong khi đó, tại khu vực đốt vàng mã, sức nóng hầm hập lan tỏa. Không chỉ số lượng hương do khách thập phương đến lễ bái cắm tại các lư quá nhiều, ban quản lý phải thường xuyên cho người đi nhổ bỏ và đem đổ đống tại nơi hóa vàng; nhiều người sau khi lễ bái còn mang từng sấp tiền âm phủ, vàng mã đem hóa, lửa bốc bùng bùng kéo theo tro giấy bốc lên, bay ra tứ tung.
Đầu năm, khi mùa lễ hội bắt đầu, cùng với việc người người; nhà nhà đi lễ chùa cầu mong một năm mới bình an; hạnh phúc thì cũng là lúc các dịch vụ; hàng quán ăn theo nở rộ. Ở khu vực đình, chùa Bia Bà (La Khê, Hà Đông) chiều ngày 8 tháng Giêng, tại cả hai trục đường chính (đường Quang Trung và Lê Trọng Tấn) dẫn vào; đã xảy ra tình trạng bát nháo dịch vụ trông giữ xe khi nhiều nhà gần mặt đường; đua nhau nhao ra đường chào mời vào gửi. Người í ới mời khách, người lao ra đường chặn xe; dẫn đến việc dòng xe phía sau bị chặn và ùn ứ.
Thêm vào đó, do trục hai đường này khá hẹp, cộng với số lượng người đi lễ đầu năm tăng cao, trong khi các hàng quán đua nhau lấn chiếm lòng lề đường để bày bán đồ lễ khiến giao thông càng thêm ùn tắc. Tại Phủ Tây Hồ, ghi nhận trong các ngày mùng 8, 9 tháng Giêng, các trục đường ra vào Phủ cũng thường xuyên trong tình trạng tắc nghẽn, nhất là thời điểm cuối giờ trưa, đầu giờ chiều.
Tình trạng an ninh trật tự tại lễ chùa đầu năm
Đặc biệt, khu vực ngã tư đoạn bắt buộc đi bộ vào Phủ; và trước khu vực vào bãi trông giữ xe miễn phí do Đoàn thanh niên phường Quảng An tổ chức; tình trạng giao thông càng trở nên hỗn loạn. Trên vỉa hè, các hàng quán: Hoa quả gánh, hàng xúc xích nướng… lấn chiếm toàn bộ vỉa hè. Dưới lòng đường, phương tiện giao thông đi lại ngược xuôi; hỗn loạn khiến ùn tắc cả đoạn dài.
Lâu nay, văn hóa lễ chùa và sự biến tướng đã và đang bị lên án khá nhiều. Đi lễ rải tiền lẻ, đốt vàng mã tràn lan… rất cần được thay đổi; để nét đẹp văn hóa này thực sự đẹp và ý nghĩa. Do vậy, cũng rất cần các địa phương tích cực hơn nữa; trong việc lên phương án điều tiết giao thông, xử lý nghiêm các hành vi buôn bán lấn chiếm vỉa hè; lòng đường để bảo đảm sự tôn nghiêm nơi thờ tự.
Tình hình lễ chùa tết nguyên đán 2021
Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021 diễn ra trong bối cảnh dịch Covid-19; ở một số địa phương vẫn có diễn biến phức tạp. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo và UBND các tỉnh; thành phố đã có văn bản cụ thể đối với hoạt động lễ chùa, lễ hội đầu năm. Nhiều lễ hội ở các địa phương không tổ chức như những năm trước. Thay vào đó sẽ diễn ra đơn giản, tránh tập trung đông người, tập trung cho công tác phòng; chống dịch Covid-19. Tuy nhiên, ở các địa phương không có dịch; hoạt động lễ chùa của người dân vẫn diễn ra bình thường.
Mong rằng, mỗi người dân luôn nêu cao ý thức; khi đi lễ chùa để tín ngưỡng văn hóa truyền thống này của người Việt mãi là một nét đẹp tâm linh. Đồng thời luôn thực hiện theo khuyến cáo “5K” của Bộ Y tế để Việt Nam nhanh chóng kiểm soát được dịch Covid-19.
Nguồn: thanglong.chinhphu.com
