Lịch sử Việt Nam trải qua hàng nghìn năm với nhiều cuộc khởi nghĩa, cuộc kháng chiến mang tầm vóc lịch sử. Được nhân dân ghi chép lại và lưu truyền qua sử sách. Các vị vua, vị tướng tài đã góp phần làm nên một đất nước Việt nam độc lập, tự do như ngày hôm nay. Vì vậy, để tưởng niệm và ghi nhớ công ơn hy sinh của họ, nhiều tỉnh thành đã lập các đền thờ, lăng mộ để thờ cúng. Trong đó lăng mộ tường tài Nguyễn Huỳnh Đức là một trong những khu lăng mộ cổ nổi tiếng ở tỉnh Long An.
Nguyễn Huỳnh Đức là một vị tướng tài giúp việc nước cho vua dưới triều nhà Nguyễn. Để ghi nhớ công ơn của ông, người dân Long An đã tu sửa và trông coi lăng mộ cổ thờ ông. Người đan thường gọi là lăng mộ Nguyễn Huỳnh Đức. Đây như là một lời tri ân sâu sắc đến công ơn gìn giữ và phát triển đất nước của người dân Long An nói riêng và cả nước nói chung.
Lăng mộ được công nhận di tích lịch sử cấp Quốc gia
Lăng mộ Tiền quân Nguyễn Huỳnh Đức được xây dựng năm 1817 (trước khi ông mất). Vẫn còn tồn tại gần như nguyên vẹn cho đến ngày nay. Với chất liệu đá ong và vữa tam hợp, di tích chịu ảnh hưởng bởi phong cách, kiểu dáng kiến trúc thời Nguyễn nhưng vẫn mang bản sắc địa phương. Dã trở thành điển hình cho lối kiến trúc lăng mộ của tầng lớp quan lại đầu thế kỷ XIX.
Di tích Lăng mộ và Đền thờ Nguyễn Huỳnh Đức đã được Bộ Văn hóa – Thông tin. Nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là di tích quốc gia. Tại quyết định số 534/QĐ/BT, ngày 11/05/1993.
Hàng năm, vào 3 ngày (mùng 7, 8 và 9 tháng 9 âm lịch), người dân Long An và Tiền Giang tề tựu cùng gia tộc làm lễ cúng giỗ ông hết sức trọng thể. Truyền thống này được kế tục từ năm 1819 đến nay. Du lịch Long An, đến tham quan di tích lăng Nguyễn Huỳnh Đức. Chúng ta không chỉ biết đến cuộc đời, thân thế, sự nghiệp của một danh tướng trong lịch sử phong kiến được nhân dân tôn thờ như một vị Tiền Hiền. Mà còn được chiêm ngưỡng nghệ thuật kiến trúc lăng mộ đầu đời Nguyễn và những cổ vật quý giá cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XIX.
Nguyễn Huỳnh Đức được coi là Hổ tướng dưới triều Nguyễn
Lăng tướng Nguyễn Huỳnh Đức (TP Tân An) ở tỉnh long An – người một lòng phò trợ Nguyễn Ánh. Được xây dựng năm 1819 còn nguyên vẹn đến ngày nay.
Ông tên thật là Huỳnh Tường Đức, sau theo phò chúa Nguyễn Ánh lập nhiều công lớn nên được ban họ vua. Nhiều lần Nguyễn Ánh bị quân Tây Sơn đánh thua. Ông vẫn chạy theo cứu giá, một lòng trung quân. Có lần, ông bị quân Tây Sơn bắt. Nguyễn Huệ muốn giữ làm bề tôi vì mến tài đức. Ông không chịu nên sau 3 năm nương náu lại trốn về với chúa Nguyễn.
Khi Nguyễn Ánh lên ngôi, lấy hiệu vua Gia Long, Nguyễn Huỳnh Đức được phong Quận công, rồi làm Tổng trấn Bắc thành. Sáu năm sau, ông làm Tổng trấn Gia Định cùng cai quản toàn miền Nam. Ông được người đời gọi là “Hổ tướng”. Là một trong những bậc khai quốc công thần của triều Nguyễn.
Kiến trúc tổng thể của lăng mộ
Khu lăng một Nguyễn Huỳnh Đức có hướng nhìn chính hướng nam. Xây dựng bằng đá ong và vữa tam hợp. Mặt bằng kiến trúc hình chữ nhật, rộng 19 m, dài 35 m. Xung quanh mộ là những cây sứ cổ thụ tạo nên vẻ thâm nghiêm cho nơi an nghỉ của một đại thần khai quốc.
Án ngữ ở lối vào mộ phía bắc là bình phong từ đá ong cao 3m, có đắp nổi hoa văn mai – lộc. Đường thần đạo dài 17 m dẫn từ bình phong đến phần chính của mộ.
Khu lăng mộ thuộc loại hình đơn táng, chiều rộng 8,7 m, chiều dài 12 m. Kết cấu kiến trúc từ ngoài vào trong gồm: cửa lăng, bình phong tiền, sân tế, bia mộ, nấm mộ và bình phong hậu. Bao quanh là lớp tường thành kết hợp các trụ biểu búp sen.
Phía sau bia là nơi chôn cất thi hài Nguyễn Huỳnh Đức với một nấm mộ phẳng dài 3,4 m, rộng 2,7 m, cao 0,3 m. Sau nấm mộ là bình phong hậu khép lại kiến trúc lăng mộ. Trên bình phong hậu có bài minh do chính vua Gia Long ngự phê. Để ghi nhớ công lao của một đại thần đã cùng mình vào sinh ra tử.
Nhiều kỉ vật có giá trị lịch sử được lưu lại
Lăng mộ Nguyễn Huỳnh Đức do gia tộc ông xây dựng năm 1959, để tiện cho việc thờ cúng. Đền thờ mới theo kiểu tứ trụ, 2 tầng mái, lợp ngói lưu ly, cửa gỗ trông ra hướng Đông.
Phía trong đền thờ có đặt hương án chạm rồng, phụng, hoa lá sơn son thếp vàng. Phía trên có bức họa truyền thần Tiền quân Nguyễn Huỳnh Đức được vẽ năm 1802. Trong đền thờ vẫn còn lưu một số kỷ vật gắn liền với vị “Hổ tướng”. Như ghế ngồi, khánh lệnh, võng kiệu… cùng các sắc phong, liễn đối do các vua Nguyễn ban tặng.
Chiếc mui võng của tướng Nguyễn Huỳnh Đức dùng lúc sinh thời. Được bảo quản kỹ càng trong tủ kính ở điện thờ. Võng là phương tiện di chuyển của quan lại thời phong kiến. Dưới thời nhà Nguyễn, quan không được dùng kiệu (chỉ dành cho vua) mà chỉ được dùng võng có mui che.
Nhà lưu niệm và tiếp khách nằm bên cạnh đền thờ Nguyễn Huỳnh Đức. Tại đây treo tranh ảnh về khu lăng cùng các câu chuyện, tích xưa về thân thế, sự nghiệp của vị tướng khai quốc công thần triều Nguyễn. Năm 1993 toàn thể khu di tích trên được Bộ Văn hóa Thông tin công nhận là “Di tích lịch sử cấp Quốc gia”.
Truy cập tại Giá trị lịch sử để tìm hiểu thêm về các thông tin liên quan khác.
Nguồn: didulich.net
